MT

BLOG

اینجا براتون کلی قصه داریم، قصه ی جورابای رنگارنگ ...

از تولید تا نگهداریشون

روند تولید الیاف به نخ

 ترتیب الیاف

خصوصیات یک نخ به مقدار زیادی به خصوصیات الیاف تشکیل دهنده آن بستگی دارد، اما هر دو آنها به یک میزان به ساختمان نخ وابسته هستند. عوامل زیر از اهمیت ویژه ای برخوردارند:

  • تعداد الیاف در سطح مقطع نخ؛

  • وضعیت و حالتهای الیاف

وضعیت الیاف در داخل رشته یا توده الیاف یعنی الیاف بلند در قسمت داخلی الیاف کوتاه درقسمت خارجی؛

چسبندگی بین لیفی الیاف کاملاً به هم چسبیده اند یا چسبندگی بصورت جدا جدا است

ساختمان کلّی تاب

وضعیت الیاف در داخل ساختمان نخ

 نخ های ریسندگی رینگ

به واسطۀ تاب نخ همه یا بعضی از الیاف به حالت مارپیچ در ساختمان نخ قرار میگیرند تعداد الیافی که تحت اثر تاب قرار میگیرند و درجه پیچش الیافی که در ساختمان نخ حضور دارند بطور تنگاتنگ به عملیات ریسندگی بستگی دارد در نخهای ریسندگی ،رینگ عمل تاب دادن از خارج نخ به سمت داخل نخ انجام می شود. در سطح نخ الاية خارجی نخ قسمت A بدلیل درجه بیشتر پیچش الیاف دارای شیب کمتری این شیب همان زاویۀ است که در واقع زاوية بين ليف و محور نخ است نسبت به شیب الیاف در قسمت B هستند. از آنجایی که میزان پیچش الیاف از سطح نخ به سمت مرکز نخ کاهش مییابد بنابراین میتوان گفت که نخ رینگ دارای تاب سطحی است یا به زبان دیگر زاویه الیاف نسبت به محور نخ در لایه های مختلف متفاوت است. در نتیجه هرگاه این نخها تحت نیروهای کششی قرار گیرند لایههای خارجی نیروهای شعاعی را تحمل میکنند نیروهای شعاعی بر آنها وارد میشود و لایه های داخلی نیروهای محوری را تحمل میکنند ،بهرحال با افزایش فشار به سمت داخل نیروهای شعاعی مقاومت محوری را تقویت میکنند تا الیاف آنها از روی یکدیگر بلغزند. ،بنابراین نخهای کاملاً تابیده شده با تاب سطحی دارای مقاومت کششی خیلی زیادی هستند ولی این نخها مقاومت زیادی در مقابل سایش ندارند تحت اثر ،سایش الیافی که در سطح نخ قرار دارند بسختی تحت نیروی کششی قرار گرفته و گسیخته و پاره میشوند چون این الیاف ساختمان نخ را نگه میدارند بنابراین با پاره شدن این الیاف مقاومت نخ نیز کاهش می بخشد

نخ های پیچشی

نخ های پیچشی عبارتند از نخهایی که ساختمان آنها را الیافی موازی و بدون تاب تشکیل می دهند. این الیاف موازی یک مغزی ضخیمی را ایجاد میکنند یک فیلامنت از الیاف مصنوعی یا الیاف کوتاه از جنس همان الیاف مغزی به دور قسمت مغزی میپیچند ولی این قسمت مارپیچی کسر کوچکی از مواد الیاف تشکیل دهنده ساختمان نخ را شامل میشوند اگر قسمت مارپیچی این نخ از نخهای فیلامنتی باشد این نخ پیچشی دارای مقاومت زیاد خواهد بود چون فیلامنتها تحت اثر نیروهای کششی کشیده شده و موازی و همچنین به هم فشرده شده و نزدیکتر میگردند. همچنین در هنگام ،کشش نخ فیلامنتی پیچیده شده به دور قسمت مغزی قسمتی از مقاومت نخ پیچشی را تأمین میکند بنابراین برای یک مقاومت ،معین تعداد الیاف کمتری در سطح مقطع نخ مورد نیاز است

ساختمان نخ

یکی از جنبه های ساختمان نخ منظره ظاهری آن است و این منظرة ظاهری منحصراً بوسيلة لاية خارجی نخ ایجاد میشود جنبۀ دیگر ساختمان نخ ترکیب ساختمان داخلی و خارجی نخ میباشد ساختمانهای نخ دارای دگرگونیهای فراوانی هستند. این اختلافات تا اندازه ای عموماً با توجه به مصرف نخ ایجاد میشوند اما این دگرگونیها و اختلافات بیشتر ناشی از امکانات در دسترس می.باشد برای مثال امروزه هنوز امکان تولید یک نخ توسط سیستمهای ریسندگی جدید نظیر اوپن اند یا ایرجت معادل نخ ریسندگی رینگ وجود ندارد و نخ ریسندگی رینگ هنوز به عنوان یک سنجشی استاندارد مورد استفاده قرار میگیردساختمان نخ قبل از هر چیز به نوع و کیفیت الیاف مواد اولیه عملیات ریسندگی واحد ریسندگی ماشین آلات تنظیمات ماشین آلات تاب نخ و غیره بستگی دارد ساختمان نخ می تواند باز یا بسته حجیم یا فشرده صاف یا خشن یا پرزدار نرم یا سخت گرد یا تخت نازک یا ضخیم باشد. اما ساختمان نخ فقط ظاهر آن نیست ساختمان نخ کم و بیش بر روی زیردست مقاومت یا افزایش طول؛ ظرفیت عایق بودن قدرت پوشانندگی میزان مقاومت نیروی مقاومت مقاومت سایشی توانایی در رنگپذیری؛ تمایل به جمع شدن الیاف در سطح نخ راحتی در پوشیدن و.... مؤثر است. اختلافات در ساختمان نخ که در ذیل به آنها اشاره میشود حاصل از نوع سیستم ریسندگی است

مهاجرت الیاف

بدلیل ویژگیهای متفاوتی که الیاف دارند بنابراین آنها در وضعیتهای متفاوتی در نخ قـرار میگیرند تجمع الیاف در کنار یکدیگر عمدتاً در جریان کشش صورت میگیرد. بنابراین، الیاف بلند در مرکز و مغز نخ قرار میگیرند چون این الیاف اصطکاک پیوستگی زیادی از خود نشان میدهند، و در نتیجه مقاومت آنها در مقابل کشش زیاد بوده و در قسمت داخلی نخ قرار میگیرند. الیاف کوتاه معمولاً در قسمت خارجی نخ دیده میشوند. این تمایل بوسیله مهاجرت الیاف سرگردانی الیاف در این سیستم از ریسندگی هنوز در حال پیشرفت و اصلاح است بنابراین عبارت مربوط به آن می تواند تغییر کندساختمان نخ تقویت میشود چون معمولاً الیاف در موقعیتی که ابتدا به خود گرفته اند باقی نخواهند ماند الیاف لایه های خارجی نخ که تحت کشش زیاد هستند مثل دو انتهای الیاف کاملاً یا تا اندازه ای به سمت داخل نخ فشرده می.شوند در نتیجه این عمل الیاف مذکور الیاف قسمت داخلی نخ که تحت کشش کمی هستند را تحت فشار قرار میدهند مهاجرت الیاف از قشر خارجی به قسمت داخلی نخ و برعکس انجام میگیرد چنین مهاجرتی اغلب در جریان تولید نخ اتفاق می افتد ولی این مهاجرت حتی در مرحله بعد از تولید نخ نیز انجام میشود هرگاه نیروهای خیلی کوچکی به نخ وارد میشود مثل نیروهای وارده در جریان خم شدن نخ نیروی کششی و کشش و تنش های باقیمانده در الیاف حتّی در نخی که قبلاً تولید شده باعث تداوم عمل مهاجرت الیاف می.شود. برای مثال الیاف کوتاه حرکتشان را به سمت سطح نخ ادامه میدهند و تا اندازه ای ساییده میشوند. همچنین بعضی از الیاف در ساختمان نخ در جریان مهاجرت حالت مارپیچی خود را از دست میدهند؛ این عمل بیشتر برای الیاف کوتاه اتفاق می افتد و ترتیب قرار گرفتن این الیاف را تا حد زیادی بصورت اتفاقی در می آورد. علاوه بر طول الیاف مهاجرت الیاف به درجه الاستيسيته سختی یا شقی، ظرافت تجعد و فرو دیگر خواص الیاف بستگی دارد. الیاف کوتاهتر، ضخیم تر سخت تر تمایل دارند که از قسمت مرکزی نخ به قسمت خارجی نخ حرکت نمایند در حالیکه الیاف بلندتر ظریفتر و انعطاف پذیرتر تمایل به مهاجرت به سمت مرکزی نخ دارند الیافی که دارای فروموج زیادی هستند بیشتر در سطح نخ قرار میگیرند چون این الیاف مقاومت بیشتر در مقابل پیوستن و چسبیدن به یکدیگر از خود نشان میدهند در تعیین ترکیب مخلوط الیاف در تولید نخ مهاجرت الیاف باید بطور مناسب در نظر گرفته شود

 نکنه آخر

اینکه لایه خارجی نخ که الیاف آن به صورت شل قرار گرفته اند حساسیت آن در مقابل سایش محوری است و جون این الیاف به طور مطمئن و محکم در مرکز نخ گرفته نشده اند بنابر این این الیاف در جریان سایش به لبه های اجزای دستگاه ها بصورت گره هایی در یک نقطه جمع می شوند و ایجاد اشکال خواهند کرد بنابراین تا آنجایی که امکان دارد نخ های ریسندگی نباید دور پیچی شوند

 

 

 

 

 

منبع

برگرفته از کتاب رسیندگی الیاف کوتاه جلد اول

نوشته :  ورنر